top of page
Adivasi lives matter logo

Tiprasa Borok Rokni Samung Nangmani Bepaak Manui Manjaago Manu Bazaaro


Birchandra Manu Bazaar Sonibaar phungo achugo

Tripura haste ni kaisa belai hohom dodom gwnaang bazaar wngkha Manu Bazaar. South district o chini 19 dophani borokrogni bising Birchandra Manu amchaio Reang dopha tei Chakma dopha-o kainwi dophani borokrog-kwbangkuk tongo hinui sinijakgo. Phiya, Reang dophani borokrog kwbangkuk tongo. Saptao sanibar ni saalo bazaar bar wngu. O bazaar o hayungni joto borokrogno manwi phalphai baiwo tei painairogbo aro aswkno kuthumo. Aro wanjwi dophani borokrog bo baniya khaio. Chini Tiprasarog tamo tamo moikhwtwng phal tei moikhwtwng no karwi tamorog phaljak o hatio abono saimanlainai.

Tripura haste ni huk tei kheto bari ni bepaak muikwthwng oro maano

Manu bazaaro haabkha hinkhe maamblai swkaang kwbaangma waak nugjago. Waak ni nokphang song kaham rang mana bagui o bazaaro phalphaiwo. Omohai masa phaalnai ni bumung onkkha Kashiram Reang. Bini logiwo maasa waak kotor tongo. Bo kha khaiwo bini aa waak jephakhe Rs.20,000 maannai hinoi. Bo sakha, “Ang tini phung 6 AM ni chimi no bazaaro gaari reserve khai phaikha. Phiyaba taak joratui aani waak kebo paiyakho. Kebo kebo daam khapiya abagui teisa naitongrakhata.Sapta o salsa bazaar bar wngu oro, bazaar brumno waak kotor tubui phalpayo, nijini nokni waak tongkhe nijini tobowo, tei hayakhe buini aaro paikari tubui phaljakphayo."


Waak yakarui poon bo kwbaangma phaaljago. Bajendra Reang bo punjuwa phaiphaiwo. Bo sakha, “Ang aani punjuwa phalna phayo tini hatio. Ang aigi ni chimi no pun phalthani baniya khaiyo”. Bajendra Reang muchunjago bini punjuwa no Rs. 4000 khe phaalnani. Bini hai kheno kwbaangma borokno punjuwa phaalna bagui o bazaaro phaiwo.

Phung ni chimi no Manu bazaaro borok brum brum phaibaiwo. Ori chini nokni samung naangmani thung manui maano--nokshi, waa ni ura, bailing, tok nog tei bo kwbaangma manui bogjaago. Waak tei punjuwa toh manui no tongo. Bini logiwo tei bo waaksa tei punsa bo maano.


Lalmohan tei bihik Dontoiruing Reang song borokni huk ni muikwthwng phallai jaawo. Borok hwisongnwi bolongni bo mui tei thaai kholui phaalo. Borok sakha, “Chwng muikhwtwng rog joto nijino khaio. Haifano o noksip rok khe chwng bolongni kholmani.” Borokni aaro joto muikhwtwng tongo-hukni khakulu borok, haching, swtwi, muitu bosok, hukni moso, tei bolongni tha. Sikamuk khochai tobomani bo tongmani haifano bokhe phaaljaak paikha. Borok sakha sikamuk no khe Kg o Rs. 100 khe phaalkha.

Gunabati Reang boroi tei haching phaalo

Teibo o bazaaro chini borok rokni bwkha bai thokjaakmani bwthai bo maano. O season o khe boroi maano. Karnamoni Reang tei Gunabati Reang kwnwnwi no aalka aalka khe boroi khaagui phaalo. Borok boroi no sersa ni buchu buchu khe phaalo. Kaisa puchu Rs. 30 khe naarukjaak. Karnamoni sawo je o boroi bini nokni no. "Aani nokhlawo boroi kaijaak tongo. Belai khe kothok boroi. Ani nokgo bo chawi chabaya abagui aang hatio phai phaiwo." Gunabati Reang khe boroi ni logi bini nokni kaijaak haching bo phaalo.

O bazaaro kwbaangma buruirok manui phaiphaiwo. O photo-o Parba Rani Chakma organic masala phalui tongo

Organic chamung tabuk belai khe shohor ni borokrog chanani wngo. Omohai borok rog Parba Rani Chakma ni aaro organic masala pai maano. Bo moso gura, swtwi gura, jeera gura, dhaniya gura, haching gura, bwlai gura, nape, tei logio bachua dalok bo phalo. Bo saak saak no o masala rok no satungo phwraanui gura swnaamo.


Ani puila thangmani Birchandra Manu Bazaar hai amchai o, ang aro thangui kisisa bwkhaksi nukgui mansio teibo tongkho nawi naibaya tei paina bo paibaiya. Phungni 5ta tei 6ta tamphuru ni simi bazaar achukjakgo. Aro chini dophani borokrogni nukhungo nangmani joto manwirog paina manthokgo. Chini Tripura hasteni juda juda kwbangma amchaio o tongui tongnairog nai nai-phai-baidi salsaswk kaham jora nawi. O bazaar eba mela nobelaino tongthothok tei naithok.


This article is created as a part of the Adivasi Awaaz project, with the support of Misereor and Prayog Samaj Sevi Sanstha.

bottom of page